จดหมายข่าวไฟฉายฉบับแรก
สวัสดีปีใหม่ 2021 แด่ผู้อ่านทุกท่านครับ
ขอให้มีสุขภาพแข็งแรง และพลังที่เต็มเปี่ยม พร้อมเผชิญหน้าทุกสถานการณ์
ปี 2020 เป็นปีที่ทำให้ผมตระหนักว่า บางครั้งเราต้องทำเรื่องใหม่ ทั้งที่ยังไม่พร้อมหรือไม่เต็มใจ เช่น การสอนออนไลน์ การคุมสอบออนไลน์ การอยู่กับบ้านโดยไม่ได้ไปที่ทำงาน และเชื่อว่าผู้อ่านทุกคนก็มีประสบการณ์ในทำนองเดียวกัน
ผมเป็นสมาชิกจดหมายข่าวหลายฉบับ และฝันว่าอยากมีจดหมายข่าวของตัวเองบ้าง แต่ชอบอ้างว่า ไม่พร้อมบ้าง ไม่มีเวลาบ้าง ทำไม่เป็นบ้าง แต่ปี 2020 นี่เองที่ทำให้ผมฉุกคิดว่า ม้นเป็นแค่ข้ออ้างเท่านั้น ได้เวลาทำสักที
มีอะไรบ้างที่คุณอยากทำ แต่คิดว่ายังไม่พร้อม 100 % ครับ ลองเริ่มทำเล็ก ๆ น้อย ๆ ก่อนก็ได้ เพราะถ้าไม่เริ่ม ก็จะไม่ได้ทำสักที โลกทุกวันนี้ไม่เคยนั่งรอให้ใครพร้อมครับ
แนะนำหนังสือ
ผมไปงานหนังสือ Winter Book Fest 2020 ที่สามย่านมิตรทาวน์ต้นเดือนธันวาคม มีหนังสือเล่มหนึ่งที่สะดุดตาผมมาก จนต้องซื้อกลับมา
หนังสือเล่มนี้คือ วิถีแห่งอำนาจ เอี้ยก่วย เขียนโดยคุณเสถียร จันทิมาธร ซึ่งนักอ่านนิยายกำลังภายในทุกคนคงรู้จักเอี้ยก่วยหรือเอี้ยก้วย จอมยุทธอินทรีจากมังกรหยกภาค 2
คุณเสถียรเขียนวิเคราะห์ชีวิตของเอี้ยก่วยฉากต่อฉากจากฉบับนิยายที่มีผู้แปลไทยหลายคน ดังนั้นเล่มนี้จึงหนามาก เกือบ 600 หน้า ใครที่ชื่นชอบจอมยุทธอินทรีเอี้ยก้วยกับท่านอาเสียวเล้งนึ้ง ลองหาเล่มนี้มาอ่านครับ
ในแต่ละปี บิล เกตส์แนะนำหนังสือหลายเล่ม แต่ปีนี้คุณบิลแนะนำหนังสือเล่มหนึ่งที่ผมเคยเขียนบทความแนะนำให้อ่านด้วย คือ Range: Why Generalists Triumph in a Specialized World เขียนโดย David Epstein
หนังสือ Range เหมาะกับพ่อแม่ที่กำลังเลือกเส้นทางให้ลูก , ผู้ที่กำลังสับสนกับชีวิตว่า จะทำอาชีพหรืองานอะไรกัน หรือผู้ที่รู้สึกว่า ตัวเองเริ่มต้นช้ากว่าคนอื่น
แนวคิดสำคัญในเล่มนี้ เช่น ในโลกที่เอไอเก่งขึ้นและเชี่ยวชาญเฉพาะด้านมากขึ้นเรื่อย ๆ การโฟกัสมากเกินไปตั้งแต่อายุน้อยอาจกลายเป็นผลเสีย ในขณะที่บางคนเริ่มทีหลัง อาจไปได้ดีกว่า เพราะได้ทำสิ่งที่ตัวเองชอบจริง ๆ และมีประสบการณ์รอบด้านมากกว่า
แนะนำแอปและเว็บไซต์
ถ้าคุณอยากอ่านหนังสือภาษาอังกฤษ แต่ยังไม่อยากซื้อ เช่น อยากลองอ่าน Range ที่ผมแนะนำในไฟฉายฉบับนี้โดยไม่ต้องไปร้านหนังสือ ขอให้ติดตั้งแอป Kindle ซึ่งเป็นแอปฟรีในสมาร์ตโฟนทุกเครื่อง จากนั้นลงทะเบียน แล้วดาวน์โหลดตัวอย่างหนังสือมาอ่านในอุปกรณ์ของตัวเองได้เลย
ถ้าสนใจ จึงซื้อทีหลัง นอกจากได้อ่านตัวอย่างหนังสือแล้ว มีหลายครั้งที่เราได้หนังสือราคาถูกมากหรือหนังสือฟรีมาอ่านใน Kindle ครับ
Viabus เป็นแอปสำหรับชาวกรุงเทพมหานครที่ขึ้นรถเมล์ เพราะบอกได้ว่า รถเมล์ที่เรากำลังคอยอยู่ที่ไหน จะได้ตัดสินใจว่า ควรคอยต่อไป ขึ้นสายอื่น หรือเปลี่ยนเส้นทาง สโลแกนของ Viabus โดนใจคนนั่งรถเมล์มากคือ “เดินทางอย่างมีความหวัง”
Loom เป็นโปรแกรมบันทึกวิดีโอหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือไอโฟน ข้อดีของ Loom คือใช้งานง่ายมากและแชร์ link วิดีโอที่เราอัดไว้ให้คนอื่นได้ด้วย ผมยังใช้ Loom อัดวิดีโอในการคุมสอบออนไลน์เมื่อเดือนพฤษภาคม 2563 ด้วยครับ
แนะนำบทความ
มีซีรีย์เกาหลีเรื่องหนึ่งใน Netflix คือ Startup ที่มีคนติดตามมาก แต่สตาร์ทอัพในโลกแห่งความเป็นจริงเหมือนในหนังหรือเปล่า ถ้ามีเพื่อนสนิทมาชวนคุณว่า “มาทำสตาร์ทอัพด้วยกัน” คุณจะตัดสินใจอย่างไร
หนูเนย โปรแกรมเมอร์ขั้นเทพของไทยเขียนบทความเรื่อง เรื่องเล่า Startup แบบหมดเปลือก เขียนจากประสบการณ์จริงไม่อิงตำราใด เล่าประสบการณ์เจ็บแสบของตัวเองในการทำสตาร์ทอัพหลายครั้ง เป็นบทความที่อ่านสนุกและได้ข้อคิดที่ดีเกี่ยวกับวงการสตาร์ทอัพครับ
การจะเป็นที่หนึ่งของโลกในด้านใดด้านหนึ่ง เป็นเรื่องยากสุด ๆ แต่การประสบความสำเร็จในอาชีพ หน้าที่การงาน ไม่จำเป็นต้องเก่งที่สุดก็ได้ ขอให้เก่งกว่าคนส่วนใหญ่ก็พอ
บทความเรื่อง How to Become the Best in the World at Something อธิบายอย่างหมดเปลือกว่า แทนที่จะมุ่งเน้นให้เก่งสุดยอดในด้านใดด้านหนึ่ง เราควรพัฒนาทักษะสำคัญหลายด้านให้เก่งกว่าคนอื่น แล้วมารวมกันให้เกิดเป็นเอกลักษณ์ของเราเองที่ไม่มีใครเหมือน
ผู้เขียนบทความนี้เล่าว่า การรวมทักษะด้านวิศวกรรม การออกแบบ จิตวิทยา การเล่าเรื่อง ทำให้มีจุดเด่นที่แตกต่างจากคนอื่น จนได้ไปพูดใน TED Talk แนวคิดนี้เรียกว่า Skill Stacking ที่กำลังได้รับความสนใจอย่างมากครับ
แนะนำวิดีโอ
ริชาร์ด ไฟน์แมน (Richard Feyman) เป็นนักวิทยาศาสตร์รางวัลโนเบลในตำนาน มีเรื่องเล่าสนุก ๆ เกี่ยวกับความเป็นอัจฉริยะของไฟน์แมนมากมาย และเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่อธิบายเรื่องยาก ๆ ให้คนทั่วไปเข้าใจง่าย
วิดีโอคลิปเรื่อง Richard Feynman Fire เป็นคลิปที่ไฟน์แมนอธิบายการเกิดไฟ โดยใช้การอุปมาอุปไมย แทนที่จะใช้สูตรเคมี เราจะเห็นความกระตือรือร้น การใช้ภาษากาย ภาษาพูดของไฟน์แมน ที่ควรเรียนรู้มากครับ
ตอนนี้โดรนถูกนำมาใช้งานหลายด้าน TED Talk เรื่อง A swarm of mini drones makes ... magic! จะทำให้คุณตื่นตาตื่นใจกับการแสดงกองทัพโดรนขนาดเล็ก ที่ดูเหมือนมายากล
เคล็ดวิชาเรียนรู้
หลังจากที่อ่านหนังสือได้สัก 2 - 3 หน้าหรือดูคอร์สออนไลน์ 5 นาที
ขอให้หยุด แล้วคิดหรือพูดออกมาดัง ๆ (ถ้าอยู่คนเดียว) ว่า เนื้อหาที่เพิ่งอ่านหรือเพิ่งดู มีอะไรบ้าง
เทคนิคนี้เรียกว่า Retrieval Practice หรือดึงข้อมูล เพื่อตรวจสอบว่า เราจำเนื้อหา เข้าใจเนื้อหาได้มากแค่ไหน
แทนที่จะอ่านหนังสือทั้งเล่มหรือดูคอร์สออนไลน์ ฟังพอดแคสต์ทั้งชั่วโมง แล้วจำอะไรไม่ได้เลย ขอให้หยุดเป็นระยะ แล้วทบทวนสิ่งที่เพิ่งเรียนรู้ เพื่อให้แน่ใจว่า เราจำได้
ผู้อ่านลองนึกทบทวนว่า มีเนื้อหาอะไรในไฟฉายฉบับนี้บ้างครับ